QORAXONIYLAR DAVRIDA HARBIY TIZIMNING MARKAZLASHUVI
Kalit so'zlar:
Qoraxoniylar, harbiy tizim, markazlashuv, otliq qo„shin, viloyat lashkari, harbiy kengash, mudofaa siyosati, saroy gvardiyasi.Annotatsiya
Ushbu maqolada Qoraxoniylar davlati (X–XII asrlar) Markaziy
Osiyoda ilk musulmon turkiy sulolalardan biri sifatida siyosiy va harbiy sohada
markazlashgan boshqaruv tizimini shakllantirganligi haqida, hamda harbiy tizimning
markazlashuvi davlat hududiy yaxlitligini ta‟minlash, ichki barqarorlikni mustahkamlash
va tashqi xavflarga qarshi samarali mudofaa yuritish imkonini berdi. Qo„shin tuzilmasi
doimiy otliq kuchlar, viloyat lashkarlari va saroy gvardiyasidan iborat bo„lib, u yagona
boshqaruv ostida faoliyat yuritdi. Harbiy boshqaruv markazi xon saroyida joylashgan
bo„lib, barcha strategik qarorlar oliy hukmdor va harbiy kengash tomonidan qabul qilindi.
Qoraxoniylar harbiy tizimining markazlashuvi savdo yo„llarining xavfsizligini ta‟minlab,
iqtisodiy va madaniy taraqqiyot uchun shart-sharoit yaratdi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. O„zbekistonda harbiy ish tarixidan (qadimgi davrdan hozirgacha) / O„zbekiston
Respublikasi Fanlar akademiyasi; mas‟ul muharrir: D.X. Ziyayeva / - T.: «Sharq»,
2012. - 256 b.
2. O„zbekiston tarixi (O„zbekiston harbiy san‟ati tarixi) VIII jild (O „zbekiston tarixi va
manbalari). Toshkent.: « Ma'naviyat» 2023. 458-B.
3. Dadaboyev X.V. “Harbiy san'at tarixi”. Darslik. - Toshkent: «El-press», 2013. 189-b.
4. Сагдуллаев А., Б.Эшов. Ўзбекистон тарихи. 1-қисм. Т.: Университет, 1999., 217-b
5. Кораев О.К. История Караханидского каганата. - Фрунзе: Или, 1983. С. 55.
6. Аблат Ходжаев, Дилрабо Турдиева. Қорахонийлар хоқонлиги тарихи Хитой Халқ
Республикаси олимлари тадқиқотларида. Тошкент, « Fan ziyosi » нашриѐти, 2021.
148 б.
